Na de hele hetze rond de zelfmoord van Steve Stevaert en de daaraan gelinkte doorverwijzing van de ‘verkrachtingszaak’ heeft het even geduurd vooraleer ik de kalmte in mijn hoofd terug vond. Eerst vond ik het geen goed idee om er iets over te schrijven. Toeval wilde, of misschien ook helemaal niet, dat ik vandaag naar Lolita heb gekeken (De film van Stanley Kubrick, gebaseerd op het gelijknamige boek van Vladimir Nabokov). Door het verhaal terug op me te laten inwerken, besefte ik dat ik toch iets kwijt wilde rond ‘het Stevaert-verhaal’.
Het dossier van de verkrachtingszaak ken ik niet, net zomin als jullie. Evenwel kan ik niet ontkennen dat de gedachte door mijn hoofd flitste dat, door de zelfmoord van Steve Stevaert, de dame in kwestie nooit zal horen zeggen dat ofwel de klacht onvoldoende is bewezen of dat er wel voldoende elementen aanwezig zijn om te oordelen dat het om verkrachting gaat. In de hypothese dat je het slachtoffer bent geworden van aanranding en je hebt de moed bijeen geraapt om klacht in te dienen, dan lijkt me zo een drastische beslissing van degene tegen wie je klacht hebt ingediend wel een harde noot om te kraken.
Er is heel wat inkt gevloeid over de persoon Steve Stevaert. Hij mag dan wel Minister van Staat zijn en een gemediatiseerd figuur. Waarom werd er niet meer geschreven over slachtoffers van aanranding/verkrachting (of andere vormen van inbreuk op je integriteit) en het ongeloof waar zij soms moeten tegen opboksen? Alsof wat zij vertellen met duizend en één dingen moet bewezen worden. Het gaat me niet over het bewijs dat je moet leveren in strafzaken. Waar het wel om gaat is het ongeloof van anderen, over het niet zomaar voor waar aannemen wat je als slachtoffer hebt gevoeld/meegemaakt. De videoboodschap die deze week verscheen schetst heel goed hoeveel obstakels slachtoffers moeten nemen. Dat slachtoffers van zulke zware feiten tegen zoveel ‘weerstand’ moeten ingaan, daar kan ik moeilijk bij. En tegelijk vraag ik me af, wat dan met minder zware feiten/kleine dingen, die ook je integriteit – op gelijke welke manier – als mens aantasten. Hoe vaak wordt een gevoel niet voor waar aangenomen? Hoe vaak proberen we zaken niet te minimaliseren van wat anderen ervaren/voelen? Zelf denk ik dat we ons daar veel vaker schuldiger aan maken, in veel onschuldiger omstandigheden. Maar laten we daar vooral niet bij stilstaan hé.
Bovendien vond ik de uitspraak van de VUB-professor frappant: “de vrouwen… een zwakheid die we begrijpen. Aan de dame die deze beslissing op haar geweten heeft, toch even dit. Voor een verkrachting ga je onmiddellijk bij de politie, of desnoods de dag nadien. niet drie jaar later. En slachtoffer die met de chauffeur nog afgezet worden zijn eerder zeldaam.” Er is heel wat commotie geweest over dit bericht en maar goed ook. Terzelfdertijd doet het me vermoeden dat deze professor, een man met aanzien, vermoedelijk in een machtspositie, niet de enige is die zo denkt. Het doet me beseffen dat we als vrouwen nog lang niet zijn waar we moeten zijn. Dat we door bepaalde groepen van mensen nog steeds als een object worden beschouwd. Dat vrouwen een minder gelijke rol hebben dan een man in de maatschappij. Het doet me ook beseffen dat opkomen voor jezelf in een maatschappij als deze niet voor iedereen evident is.
Het bericht van de VUB-professor doet me vooral beseffen dat macht een gevaarlijk instrument is. Zowel voor wie er teveel van heeft als wie eronder gebukt gaat. En dat brengt me tot Lolita. Over hoe macht en het misbruik ervan het lelijkste in de mens naar boven brengt. Er is nog veel werk aan onze soort, wij, als mens. En lang niet iedereen ziet dat in.
la fille mellifique 